નમો ડ્રોન દીદી યોજના એ કેન્દ્ર સરકારની એક એવી અનોખી પહેલ છે, જે ગામડાની મહિલાઓને આધુનિક ડ્રોન ટેકનોલોજીની તાલીમ આપીને તેમને આર્થિક રીતે સશક્ત બનાવે છે. આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય મહિલાઓને ડ્રોન પાઇલોટ બનાવીને તેમને ખેતીના કામોમાં મદદ કરવા માટે સક્ષમ બનાવવાનો છે, જેથી તેઓ “લખપતિ દીદી” બની શકે.

Table of Contents
આ યોજના શા માટે શરૂ કરાઈ?
ભારતમાં ખેતીનું કામ મોટાભાગે પુરુષો કરે છે, પરંતુ ગ્રામીણ મહિલાઓ પણ ખેતરમાં ખૂબ મહેનત કરે છે. આ યોજના દ્વારા મહિલાઓને આધુનિક ટેકનોલોજી સાથે જોડીને તેમને આર્થિક પ્રવૃત્તિઓનું નવું સાધન આપવાનો હેતુ છે. ડ્રોનનો ઉપયોગ કરીને ખેતરમાં દવા કે ખાતરનો છંટકાવ ઝડપી અને ચોક્કસ રીતે થઈ શકે છે, જેનાથી ખેડૂતોનો સમય અને ખર્ચ બચે છે.
યોજનાનો લાભ કોને મળી શકે?
આ યોજનામાં કોઈપણ વ્યક્તિગત મહિલા સીધી અરજી કરી શકતી નથી. આ લાભ માત્ર મહિલાઓના જૂથો ને જ મળે છે.
જૂથ (SHG) માટેની પાત્રતા
- આ જૂથ મહિલા સ્વ-સહાય જૂથ (Self Help Group – SHG) હોવું જોઈએ.
- જૂથ દીનદયાળ અંત્યોદય યોજના – રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ આજીવિકા મિશન (DAY-NRLM) હેઠળ નોંધાયેલું અને સક્રિય હોવું જોઈએ.
- જૂથનું ક્લસ્ટર લેવલ ફેડરેશન (CLF) સાથે જોડાણ હોવું જરૂરી છે.
તાલીમ લેનાર મહિલા સભ્ય (‘ડ્રોન દીદી’) માટેની પાત્રતા
- SHG દ્વારા એક મહિલા સભ્યની પસંદગી ડ્રોન પાઇલોટ તરીકે તાલીમ માટે કરવામાં આવે છે:
- ઉંમર: ૧૮ થી ૪૫ વર્ષની વચ્ચે.
- શિક્ષણ: ઓછામાં ઓછું ૧૦મું ધોરણ (SSC) પાસ કરેલું હોવું જોઈએ.
- શારીરિક યોગ્યતા: ડ્રોન ઉડાડવા માટે શારીરિક અને માનસિક રીતે તંદુરસ્ત હોવા જોઈએ.
આ પણ વાચો : 21મો હપ્તો ક્યારે જમા થશે? જાણો તારીખ, કોને કોને મળશે અને નવી જાહેરાત વિશે…
કેવી રીતે મળે છે લાભ અને કેટલી મળે છે મદદ?
- સરકાર SHG/CLF ને ડ્રોન ખરીદવા માટે મોટી આર્થિક મદદ કરે છે:
- સબસિડી (અનુદાન) : ડ્રોનની કુલ કિંમતના ૮૦% અથવા મહત્તમ ₹૮ લાખ સુધીની કેન્દ્રીય નાણાકીય સહાય મળે છે.
- લોન સુવિધા : સબસિડી પછીની બાકી રકમ માટે, SHG ને નેશનલ એગ્રીકલ્ચર ઇન્ફ્રા ફાઇનાન્સિંગ ફેસિલિટી (AIF) માંથી લોન મળે છે.
- વ્યાજમાં રાહત : AIF લોન પર ૩% સુધીની વ્યાજ સબસિડી પણ મળે છે.
- તાલીમ : પસંદ કરાયેલ મહિલાને DGCA દ્વારા માન્ય સંસ્થાઓમાં ૧૫ દિવસની મફત ડ્રોન પાઇલોટ તાલીમ અને કૃષિ ઉપયોગની વધારાની તાલીમ મળે છે.
અરજી કેવી રીતે કરવી અને કયા દસ્તાવેજો જોઈએ?
આ યોજનામાં સામાન્ય માણસ સીધી ઓનલાઈન અરજી કરી શકતો નથી. અરજીની આખી પ્રક્રિયા સંસ્થાગત છે.
નમો ડ્રોન દીદી યોજનાની અરજીની પદ્ધતિ
સંપર્ક કરો: સૌપ્રથમ, તમારા ગામ અથવા વિસ્તારના સખી મંડળ (SHG) અથવા ગ્રામ પંચાયત કચેરીનો સંપર્ક કરો.
નોડલ એજન્સી: રાજ્ય સ્તરે ગ્રામીણ વિકાસ વિભાગ (NRLM) અને લીડ ફર્ટિલાઇઝર કંપનીઓ (LFCs) જેમ કે ઇફકો (IFFCO) આ યોજનાનું સંચાલન અને દેખરેખ કરે છે.
પસંદગી: NRLM વિભાગ પાત્રતાના આધારે SHGs/CLFs ની પસંદગી કરે છે અને પછી તેમને ડ્રોન ફાળવણી માટે આગળની પ્રક્રિયા કરે છે.
નમો ડ્રોન દીદી યોજનાના જરૂરી દસ્તાવેજો
- જો તમારા SHG ની પસંદગી થાય, તો તમારે નીચેના દસ્તાવેજો તૈયાર રાખવા પડશે:
- SHG/જૂથ માટે : SHG નોંધણી પ્રમાણપત્ર, બેંક ખાતાની વિગતો, SHG/CLF નો ઠરાવ, PAN કાર્ડ.
- ડ્રોન દીદી (સભ્ય) માટે : આધાર કાર્ડ, PAN કાર્ડ, ૧૦માં ધોરણની માર્કશીટ/પ્રમાણપત્ર, તબીબી તંદુરસ્તી પ્રમાણપત્ર, પાસપોર્ટ સાઇઝનો ફોટો.
ડ્રોન દીદીનું કામ શું હોય છે?
તાલીમ લીધા પછી, ડ્રોન દીદી નીચે મુજબના કામ કરે છે:
ડ્રોન ઓપરેશન: ડ્રોન ઉડાડીને ખેતરોમાં પ્રવાહી ખાતર (ખાસ કરીને નેનો યુરિયા) અને જંતુનાશક દવાઓનો ચોક્કસ છંટકાવ કરવો.
કમાણી: SHG ખેડૂતોને આ ડ્રોન સેવાઓ ભાડે આપે છે. ડ્રોન દીદીને આ કામ કરવા બદલ માસિક પગાર (લગભગ ₹૧૫,૦૦૦) મળે છે, અને જૂથને પણ આવક થાય છે.
ઝડપી કામ: ડ્રોન એક દિવસમાં ૨૦ એકર સુધીના વિસ્તારમાં સરળતાથી છંટકાવ કરી શકે છે, જેનાથી ખેડૂતોનો સમય અને મહેનત બચે છે.
નમો ડ્રોન દીદી યોજના એ માત્ર ડ્રોન આપવાની યોજના નથી, પરંતુ તે ગામડાની મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનાવીને તેમને ટેકનોલોજી અને વિકાસની નવી દુનિયા સાથે જોડે છે.

અગત્યની લિંક
| નમો ડ્રોન દીદી યોજનાની ઓફિશિયલ વેબસાઇટ | અહિં કલીક કરો |
| હોમ પેજ | અહિં કલીક કરો |
| વઘુ અપડે માટે Whatsapp Group માં જોડાઓ | અહિં કલીક કરો |
| Google News પર ફોલો કરો | અહિં કલીક કરો |
નમો ડ્રોન દીદી યોજના શું છે?
આ યોજના મહિલા સ્વ-સહાય જૂથો (SHGs) ને કૃષિ હેતુઓ માટે ડ્રોન પૂરા પાડવા, તાલીમ આપવા અને તેમને આર્થિક રીતે સશક્ત બનાવવા માટેની કેન્દ્ર સરકારની યોજના છે.
ડ્રોન દીદી માસિક કેટલી કમાણી કરી શકે છે?
ડ્રોન ઓપરેટ કરવા બદલ ડ્રોન દીદીને આશરે ₹૧૫,૦૦૦ સુધીનો માસિક પગાર મળી શકે છે, અને SHG ને પણ ભાડાની આવક થાય છે.